Wednesday, February 17, 2010

Inflation target


Cách đây 5-7 năm nhiều policy makers của VN có một qui tắc rất lạ là lạm phát không được vượt quá tốc độ tăng trưởng, tôi còn nhớ nhiều đại biểu QH đã nhắc đến qui tắc này khi thảo luận và chất vấn các bộ trưởng. Có lẽ sau khi bị nhiều nhà kinh tế phản đối, qui tắc này dần dần rơi vào quên lãng và đến nay không còn ai nhắc đến nó nữa.

Ở ta là vậy còn ở tây trước đây nhiều central banks có inflation target khoảng 2%. Con số này ở đâu ra mãi đến giờ tôi mới biết đến một số empirical research liên quan đến vấn đề này, vd nghiên cứu này của IMF. Lập luận chính của các tác giả là inflation và growth có nonlinear relationship. Khi inflation thấp thì 2 đại lượng này có positive correlation, ngược lại inflation quá cao sẽ gây cản trở cho growth. Con số 2% là nằm trong khoảng 1-3% inflection range của các nước phát triển, còn với các nước đang phát triển là 11-12%.

Vừa rồi Oliver Blanchard, IMF chief economist, cho rằng có lẽ các central banks của các nước phát triển cần phải tăng inflation target lên khoảng 4% thay vì 2% như hiện nay. Lý do chính Blanchard đưa ra là với inflation target cao hơn, các CB sẽ có interest rate target cao hơn và do vậy sẽ giảm bớt nguy cơ lãi suất xuống gần giới hạn zero như trong cuộc khủng hoảng vừa qua. Paul Krugman ủng hộ ý tưởng này, đưa thêm một lý do nữa (mà nhiều macro textbook cũng nhắc đến) là một mức lạm phát vừa phải sẽ tránh cho các employer không phải cắt nominal wage khi kinh tế suy thoái. Lập luận này dựa vào hiện tượng money illusion (người ta tưởng được tăng lương khi nominal wage tăng nhưng thực ra inflation làm real wage không tăng) và có lẽ 2% là quá thấp để money illusion có tác dụng.

Một lý do nữa mà Krugman đã từng đề cập đến, và có lẽ Blanchard cũng đã nghĩ đến nhưng không nói ra, là dùng inflation để giảm tải áp lực các khoản nợ khổng lồ mà chính phủ các nước vừa rồi phải sử dụng để giải cứu hệ thống ngân hàng và kích cầu kinh tế (inflating debt away). Tất nhiên ý tưởng này làm điên đầu các nhà kinh tế neo-classical và Austrian như John Taylor hay Mike Shedlock. Thậm chí một số nhà kinh tế có xu hướng Keynesian cũng tỏ ý nghi ngờ (Free Exchange) hay không đồng ý (David Altig). Nhìn chung đây sẽ là một hot topic trong thời gian tới giữa các macroeconomist.

Quay lại VN, liệu con số nào là hợp lý cho inflation target? Chắc chắn các policy makers của VN không muốn quay về thời hyperinflation những năm 80, thậm chí không muốn thấy lạm phát hai chữ số. Trong vài ba năm gần đây có vẻ ngưỡng 7% là target của VN, dù luôn không đạt được. Tuy nhiên lạm phát của VN vẫn nằm dưới inflection range 11-12% mà IMF khuyến cáo cho các nước đang phát triển. Để kiểm chứng con số này của IMF, tôi thử reestimate mô hình trong bài nghiên cứu của IMF với số liệu của VN từ năm 1991 đến 2008 (có một số hiệu đính) và có kết quả như sau (trục X là inflection inflation, trục Y là RSS - càng nhỏ inflection point càng chính xác):
Như vậy với VN, inflection range vào khoảng 5-7% thấp hơn nhiều estimation của IMF, tuy cũng có một local minimum ở khoảng 11-13%. Nếu methodology của IMF đúng và số liệu/estimation của tôi chính xác, các policy makers của VN có lý khi đặt ra mục tiêu lạm phát không vượt 7% trong những năm vừa qua.

Note: Đây là version 2 đã update lại kết quả estimation (version 1 cách đây vài phút có một vài lỗi).


Update (09/03): Một nghiên cứu mới ủng hộ ý tưởng nâng inflation target lên 4% của Oliver Blanchard.


13 comments:

  1. Mong bạn trả lại đúng ngôn ngữ của tiếng Việt. Đừng nửa tây nưa ta. Thanks.

    ReplyDelete
    Replies
    1. đúng là vấn đề này đã bị nhiều người "than phiền", bác Giang cũng tiếp thu những "than phiền" này và cố gắng cải thiện vốn Tiếng Việt của mình :D
      Nói chung là bác ấy cũng không có ý khoe khoang vốn Tiếng Anh của mình hay tỏ vẻ nọ kia.
      Chỉ là bác ấy cũng bận bịu với công việc riêng của mình, không có nhiều thời gian để trau chuốt ngôn từ khi viết blog, thường thì nảy ra ý tưởng nào thì sẽ viết luôn như vậy, nhiều chỗ viết Tiếng Anh sẽ tự nhiên hơn và nhiều chỗ dịch sang Tiếng Việt sẽ khó và/hoặc không hay và/hoặc gây hiểu sai nghĩa.

      Thực ra một số chỗ viết Tiếng Anh cũng có cái lợi là nhờ đó người đọc biết thêm được các từ mới Tiếng Anh ^^ hoặc nếu cần tra cứu, đọc thêm để hiểu thì cũng dễ vì các tài liệu bằng Tiếng Anh chắc chắn sẽ phong phú hơn tài liệu Tiếng Việt.

      Delete
  2. @Anonymous: Vấn đề này đã bị nhiều người "than phiền" trên blog của anh Giang.

    Với kinh nghiệm của một người đang đọc các tài liệu tiếng Anh để viết blog tôi có vài ý thế này.

    1. Hầu hết các bài viết của anh Giang đều phải tham khảo nguồn tài liệu bằng tiếng Anh. Việc dịch ra tiếng Việt mất rất nhiều thời gian, làm gián đoạn ý tưởng viết bài.

    2. Có rất nhiều thuật ngữ trong kinh tế tài chính chưa được dịch sang tiếng Việt.

    Nếu bạn muốn tìm hiểu và học hỏi blog của anh Giang, nên chịu khó tra từ điển, đó là một cách vừa học tiếng Anh vừa học được thuật ngữ kinh tế - tài chính.

    ReplyDelete
  3. Vấn đề là thời gian. Anh Giang có công việc chính là "Nuôi bản thân và gia đình", viết blog là một đam mê. Có những lúc bận nhưng ý tưởng thì nảy sinh nên cũng viết, và vì vậy khó mà viết một cách trôi chảy, trau chuốt được.
    Nếu cả ngày chỉ ngồi để viết blog thì lại khác!

    ReplyDelete
  4. Tôi nghĩ đọc giả blog kinhtetaichinh nên chịu khó học tiếng Anh. Nếu không biết tiếng Anh thì chịu khó đọc báo tiếng Việt :).

    ReplyDelete
  5. Mình ủng hộ việc anh giang dùng các thuật ngữ chuyên ngành bằng tiếng anh, dễ hiểu và dễ nhớ hơn nhiều so với tiếng việt.

    ReplyDelete
  6. Trên một blog cá nhân như blog của bác Giang thì các thuật ngữ quá chuyên biệt cứ để nguyên tiếng Anh cũng tốt, giúp người đọc thêm kiến thức Anh ngữ chuyên ngành.

    Tuy nhiên nhiều khi bác Giang lạm dụng tiếng Anh quá mức, dùng tiếng Anh ngay cả với những thuật ngữ bình thường, đã có từ tương đương tiếng Việt được dùng phổ biến, hoặc thậm chí những từ chẳng có gì đặc biệt, nên có ai đó thấy ngứa mắt thì cũng đúng thui.

    Ví dụ như trong bài này các từ central banks, inflation, hyperinflation, growth, interest rate target, employer, nominal/real wage, methodology… hoàn toàn có thể dùng tiếng Việt một cách giản dị, trong sáng mà không sợ người đọc hiểu sai.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Các bài viết của bác Giang thuộc lãnh vực kinh tế tài chính, vậy dùng nhiều thuật ngữ quốc tế (tiếng Anh) sẽ tốt hơn cho những người muốn học hỏi, mở rộng kiến thức.

      Bạn nào muốn giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt thì mời ra Hà nội, Hải phòng, nơi có tỉ lệ nói tục chửi bậy cao nhất Việt nam (và có thể thế giới), tha hồ giữ á.

      Delete
    2. nominal/real wage viết "trong sáng" trong tiếng Việt là gì vậy bác Kaufmann :) ?

      Delete
    3. Daipv không biết, hay là định kiểm tra tớ đấy?
      Nếu Daipv nhận là không biết mấy từ đó trong tiếng Việt viết như thế nào thì tớ sẽ chỉ cho. Còn nếu định kiểm tra trình độ của nhau thì đi chỗ khác nhé.

      Delete
    4. @Kaufmann: Tôi có một thuật ngữ không biết dịch sang tiếng Việt như thế nào, bác giúp thử: system dynamics.

      Delete
    5. Bác Kaufmann cứ dịch thử đi nào, mình có trình thì sợ j bị thử :), mà thật ra e cũng ko biết dịch thế nào cho trong sáng thật :)

      Delete
  7. Tôi đã có lần "trần tình" về vấn đề viết tiếng Anh lẫn tiếng Việt trên blog này (xêm phần comment trong entry này). Tôi không "chối tội" lạm dụng nhiều từ tiếng Anh (có khi không cần thiết) và tôi "hứa" sẽ cố gắng sửa.

    Tuy nhiên cũng xin nói rõ mục đích của blog này không phải để góp phần "giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt", có những nơi khác (vd báo Nhân Dân) có khả năng làm việc này tốt hơn tôi. Ở đây tôi chỉ muốn truyền tải những hiểu biết và suy nghĩ của tôi cho độc giả một cách hiệu quả nhất (với tôi), nếu cách viết "nửa nạc nửa mỡ" như vậy không làm bạn nào hài lòng thì tôi rất lấy làm tiếc.

    @Anonymous (Nov 10 11:43 PM): tôi không biết chữ "thanks" đã được đưa vào tiếng Việt :-)

    ReplyDelete

Note: Only a member of this blog may post a comment.