Lest we forget

Tuần trước Úc kỷ niệm Anzac Day (25/4), xét về mặt quan trọng khá tương đồng với ngày 30/4 của VN (ngày này tương đương với ngày Quốc khánh của Úc). Những năm gần đây Anzac Day càng ngày càng được xã hội Úc quan tâm và chính phủ tổ chức các buổi lễ kỷ niệm ngày càng long trọng. Ngoài những cuộc diễu hành của các cựu chiến binh ở tất cả các thành phố lớn, hoạt động quan trọng nhất trong ngày này là dawn service vào 6 giờ sáng ở các tượng đài liệt sĩ. Hàng năm hầu như toàn bộ chính phủ Úc (thủ tướng và các bộ trưởng) đều đứng cầm một ngọn nến trong các dawn service tại War Memorial ở Canberra cùng với hàng ngàn người dân.

Anzac Day kỷ niệm ngày quân đồng minh (Anh, Pháp, Úc, New Zealand) đổ bộ vào Gallipoli, Thổ nhĩ kỳ, trong Chiến tranh Thế giới thứ Nhất. Đây là một chiến dịch quân sự thất bại của phe đồng minh với tổn thất rất lớn về người, nhất là lực lượng Úc và NZ. Sau cuộc đổ bộ một năm (1916), người ta bắt đầu làm lễ kỷ niệm cho những người đã ngã xuống, và từ năm 1920 cả Úc và NZ đã chính thức lấy ngày này làm quốc lễ. Ngày nay, Anzac Day có thể coi như ngày "Quốc giỗ" của hai nước này, tưởng niệm tất cả các chiến binh đã ngã xuống trong các cuộc chiến mà họ tham gia, dù thắng hay bại, dù chính nghĩa hay phi nghĩa. Slogan phổ biến nhất trong ngày này trên báo chí và truyền hình Úc là "Lest we forget", có nghĩa là "đừng bao giờ quên".

Tôi mơ đến một ngày tất cả người VN cùng nhau nói "Đừng quên" trong ngày 30/4 hàng năm. Lest we forget, but forgive!