Posts
Từ đầu năm tới giờ NHNN và thống đốc Nguyễn Văn Giầu phải chịu khá nhiều "búa rìu" vì đã siết chặt chính sách tiền tệ và phá giá VND. Không chỉ một số nhà kinh tế supply-sider phản đối mà rất nhiều doanh nghiệp và hiệp hội doanh nghiệp cũng ca thán chính sách này. Không dừng lại ở việc phản đối trên báo chí, gần đây có vẻ một số hoạt động lobby đã được tung ra (vd tin này, tin này hay tin này) nhằm thuyết phục/gây sức ép thống đốc Giầu giảm bớt nhiệt huyết chống lạm phát.
Tuy nhiên dường như những biện pháp hà khắc của NHNN đã bắt đầu có tác dụng. Lạm phát chựng lại, nhập siêu giảm, sức ép tỷ giá USDVND cũng giảm, thậm chí lãi suất liên ngân hàng cũng có vẻ dịu xuống. Ngoài những sự kiện trên, TBKTSG có một bản tin nhỏ nhưng rất quan trọng mà có lẽ thống đốc Giầu nên viện dẫn để bảo vệ chính sách của mình (và có thể cả cái ghế thống đốc) trong những ngày tới.
Theo ông Lê Tiến Trường, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex), xuất khẩu của toàn ngành dệt may trong 6 tháng đầu năm tăng 30% so với cùng kỳ năm 2010. Tất nhiên đây là cố gắng rất lớn của các doanh nghiệp dệt may nhưng không thể không kể đến phần đóng góp của việc phá giá VND hơn 13% trong 12 tháng qua. Còn nhớ nhiều chuyên gia đã phản đối việc phá giá VND vì không chắc sẽ có lợi cho xuất khẩu và họ viện dẫn dệt may làm một ví dụ điển hình vì ngành này nhập khẩu phần lớn nguyên liệu đầu vào. Đúng là giá nguyên liệu đầu vào đã tăng, theo ông Trường "...trong đó bông tăng 103% về giá trị nhưng giảm gần 10% về lượng". Đối mặt với giá nguyên liệu nhập khẩu gia tăng, doanh nghiệp đã quay sang tìm các nguồn nguyên liệu khác rẻ hơn và đó là ... nguyên liệu nội địa. [Các bạn sinh viên kinh tế nhớ khái niệm elasticity of substitution nhé].
Quan trọng hơn, trong số $6.16 tỷ kim ngạch xuất khẩu dệt may có $2.1 tỷ xuất siêu. Nghĩa là hơn 30% giá trị xuất khẩu dệt may là value-added trong nước (là thành phần đóng góp vào tăng trưởng GDP). Nếu nhân con số này với tỷ lệ phá giá VND hơn 13% trong 12 tháng qua thì competitiveness của hàng dệt may từ VN đã tăng khoảng 4%, nghĩa là một doanh nghiệp may gia công có thể chào giá thấp hơn 4% so với năm ngoái chỉ nhờ tác động của phá giá. Tất nhiên không thể một sớm một chiều nội địa hóa toàn bộ số 70% nguyên liệu đầu vào, nhưng rõ ràng đưa VND về đúng giá trị thực sẽ khuyến khích các doanh nghiệp xuât khẩu quay về tìm nguồn cung cấp nội địa, và điều này đúng không chỉ với ngành dệt may.
Một thông tin khác từ ông Lê Tiến Trường là toàn ngành dệt may đạt lợi nhuận khoảng 1000 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm. Mặc dù con số này nhỏ, nhưng trái với những lời phàn nàn lãi suất cao không doanh nghiệp nào chịu được, ít nhất ngành dệt may vẫn có lãi (tất nhiên không thể so với lợi nhuận của giới ngân hàng). Nếu nghi ngờ của tôi về tỷ lệ leverage của các doanh nghiệp vừa và nhỏ của VN rất cao, dù số lợi nhuận tuyệt đối nhỏ nhưng nhân với leverage cao thì các ông chủ của những doanh nghiệp này vẫn có thể có ROE kha khá. Riêng Vinatex vẫn còn những dự án có return on capital lớn hơn 20%, nghĩa là ROE là 40% nếu họ vay ngân hàng 50% vốn đầu tư. Thống đốc Giàu không cần phải lo khi các doanh nghiệp tuyên bố lãi suất cao họ sẽ bỏ tiền vào tài khoản tiết kiệm ở ngân hàng còn hơn.
Phá giá nội tệ và tăng mạnh lãi suất (cộng với thắt chặt chi tiêu công) là liều thuốc đắng nhưng cần thiết. Những nước láng giềng của VN đều đã uống liều thuốc này trong cuộc khủng hoảng tài chính 97-99, sau đó đã giữ đồng nội tệ undervalued trong một thời gian dài và đã đều có tăng trưởng rất ấn tượng. Mong cho thống đốc Giầu "chân cứng đá mền" không thả lỏng tiền tệ/tín dụng quá sớm.
Update: Ngành giầy dép cũng có kim ngạch xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2011 cao nhất trong lịch sử, tăng 31% so với cùng kỳ năm ngoái.
Update (22/7): Ông Lê Tiến Trường cho biết thêm "Ngành dệt may trở thành ngành công nghiệp chế biến có mức xuất siêu cao nhất cả nước."
A vua post thi TD Giau vua ha LS OMO xuong 14%
ReplyDeleteCung co the la phuong an trung hoa do viec tang DTBB cac ngan hang ko dam bao ti le phi san xuat
ReplyDeleteAnh ơi nếu thế này thì bao giờ lãi suất mới có thể hạ thấp được ạ.Em vay tiền mua nhà giờ lãi suất đã tăng gấp rưỡi rồi, hu hu..
ReplyDeleteMong các bạn nhà báo sớm vào cuộc, Quote bài này của bác Giangle rồi đăng báo. Bạn nào có tâm hơn thì nên phỏng vấn bác Giangle rồi đăng bài.
ReplyDeleteAnh Giàu đọc đc bài này của bác GL chắc thik lắm, hehe... có điều, giả sử chính sách thành công thì cuối năm anh NVBình lại đc hưởng hết, hehe
Không biết mức độ tin cậy của mấy thông tin do Vinatex cung cấp đến đâu nhưng em nghĩ bác Giang nên xem xét trừ hao sai số nữa.
ReplyDeleteCần phải thế để thanh lọc thị trường. Không thể để giá bất động sản cứ tăng mãi được.
ReplyDelete@ Runi2410:nhưng hầu hết những chính sách góp phần bình ổn thị trường gần đây là xuất phát từ anh NVBình. Anh Giàu mà quyết hết thì chưa chắc đã được thế này đâu.
ReplyDeleteTôi cho rằng chưa có thể nói "lạm phát đang hạ nhiệt", có thể chỉ là một điểm dừng chân (pause) trước khi phi mã tiếp vào những tháng cuối năm: Tại sao ??? Lạm phát ở thế giới vẫn đang tăng lên (vì giá nguyên vật liệu thô vẫn đang tăng).
ReplyDelete- Ý thứ 2 nữa là đầu tư công (government spending) có control được đâu ??? (cái này mới là cái chính gây lạm phát).
@Quốc Vương: chắc bác Giầu không đọc blog :-)
ReplyDelete@ycine: bạn vay được tiền của ngân hàng để mua nhà thì thu nhập của bạn chắc khá cao rồi nên phải chia sẻ khó khăn do lạm phát với dân nghèo chứ.
@Runi2410 & Anonymous (Jul 6, 7:33AM): với tôi bác Giầu hay bác Bình chỉ là một thôi, có thể thay bằng NHNN cũng được.
@Anonymous (Jul 4): nếu trừ hao số liệu được công bố thì tôi "ưu tiên" trừ hao số liệu của GSO và các nguồn nhà nước khác trước :-)
@nha dat: bạn có quan điểm liquidationist giống Schumpeter ghê. Nhưng ngẫm kỹ thấy cũng có lý, giả sử Vincom biến mất (vì không chịu nổi lãi suất) thì đa số dân chúng chẳng hề hấn gì trong khi xã hội vẫn còn Vincom tower :-)
@Anonymous (Jul 6, 8:51PM): Vậy nên mới cần "keep tightening".
Theo những nghi ngờ của cá nhân tôi thì đợt phát hành trái phiếu chính phủ những tuần cuối tháng 6 thành công ngoài mức kỳ vọng của mọi người dù yield thấp hơn lãi suất huy động trần vì TPCP được sử dụng như 1 công cụ để đảo nợ phi sản xuất.
ReplyDeleteNgay tuần sau thì NHNN hạ lãi suất OMO, theo quan điểm cá nhân để tái chiết khấu chính những TP đã được mua trong những ngày cuối tháng 6 đó.
Các bác nào hoạt động trong lĩnh vực thị trường mở và bond trading có thể cung cấp thêm thông tin cho mọi người đc ko,.. Theo tôi đó là phương pháp "hợp lý" nhất ở hiện tại để thực thi đúng quy định về tỷ lệ phi sản xuất 22% mà ko cung thêm tiền ra thị trg. Tuy nhiên các khoản phải thu của khách hàng sẽ tăng cao lên tương ứng các khoản tín dụng cắt giảm để đạt yêu cầu của NHNN,..
Anh Giang có bình luận gì về vấn đề này ko?
aphong
Trong phân tích của anh Giang thì bác Giầu có 3 biện pháp. 1 là phá giá VND, 2 là tăng lãi suất, 3 là thăt chặt chi tiêu công. Tuy nhiên, Biện pháp thứ 3 không phải là của bác Giầu mà là của Chinh Phủ nói chung.
ReplyDeleteTác dụng của phá giá làm tăng lợi thế cạnh tranh khi xuất khẩu mà anh Giang phân tích thì đúng rồi nhưng liệu đây có phải nguyên nhân duy nhất khiến cho XK khởi sắc hay không thì chưa đủ. Em sẽ phân tích thêm sau
Tác dụng của nâng lãi suất để chống lạm phát thì theo em là không phải. Lạm phát VN không phải gây ra do lãi suất thấp vì thực tế, mức trước kia là 8-12% cũng đâu có thấp đâu. Lạm phát của VN là hệ quả của việc chi tiêu công vô tội vạ và kém hiệu kéo dài suốt 2009 và 2010 trong khi sức hấp thụ của nền kinh tế quá yếu. Tiền chi tiêu công 1/3 phần chảy vào hạ tâng cơ sở và các dự án tương tự như 1000 thăng long trong khi 2/3 là vào túi riêng rồi lại chảy vào bất động sản làm cho BĐS là một ngành duy nhất đem lại siêu lợi nhuận trong các năm gần đây. Mà chi tiêu công làm gì có lãi suất (chi phí vốn thấp trừ chi phí chạy chọt) nên có tăng lãi suất ngân hàng bao nhiều cũng chăng giảm được chi tiêu công. Các ngân hàng thì cũng vào hùa cho vay hoặc trực tiếp bơm tiền đầu tư BĐS nhưng vì tỷ suất lợi nhuận BĐS cao nên dù có huy động cao vẫn OK. Hiện tượng càng tăng lãi suất càng lạm phát xảy ra. Điều này tạo ra một bubble và wealth effect giả tạo rất lớn khiến cho consumption market tăng mạnh, nhất là hàng nhập khẩu. Khi cả XH đầu tư BĐS thì ai SX ra sản phẩm nữa và để bù đắp thiếu hụt hàng hóa thì càng phải nhập khẩu nhiều hơn. Thâm hụt thương mại ngày càng rộng ăn hết FX reserve thì tự nhiên phải phá giá VND mà thôi. Lòng vòng một chút thì cũng lại thấy là việc phá giá cũng là việc buộc phải làm chứ bác Giầu cũng có plan được đâu.
ReplyDeleteBên cạnh việc phá giá làm tăng xuất khẩu thì thì theo em, tính self correction của nền kinh tế có vai trò lớn hơn nhiều. Ta có thể phân tích điều này dưới hai hướng:
ReplyDeleteThứ nhất,nâng lãi suất không giải quyết vấn đề bởi vì cả XH làm BĐS thì lãi suất cao vẫn cứ vay có sao đâu. Chính sách thắt chặt tín dụng BĐS mới là chuẩn bởi khi siêu lợi nhuận của BĐS không còn nữa thì siêu lợi nhuận của ngân hàng cũng mất đi, và dòng vốn, dòng nhân lực từ hai lĩnh vực này sẽ buộc phải trở lại các ngành SX vật chất. Nói một cách tài chính thì chi phí vốn của chủ doanh nghiệp đã giảm đi đáng kể (họ chấp nhận mức lợi nhuận kỳ vọng thấp hơn nhiều)nên dù chi phí lãi vay có tăng thì có khi WACC cũng không tăng. Chính vì vậy, dòng vốn quay trở lại ngành SXVC và các chủ doanh nghiệp cũng chuyên tâm hơn cho core biz của mình. Điển hình rõ nhất là các công ty cá, cao su, may mặc không còn đánh đu đầu tư BĐS nữa mà chú trọng hơn vào SX. Xem BCTC hoặc theo dõi đại hội cổ đông thấy rất rõ điều này.
Thứ hai, do thiếu hụt hàng hóa trong nước, hết cả FX để nhập khẩu, phá giá VND làm cho giá nhập khẩu đắt nên hàng hóa trong nước có dip lấy lại thị phần, không chỉ xuất khẩu mà còn là thị trường nội địa. Vì thế, nếu các công ty SX chịu khó catering cho thị trường nội địa cũng rất thành công.
@Tiendq: thực ra lobby là hành vi kinh tế bình thường của một nhóm lợi ích, quan trọng là giới làm chính sách phản ứng lại với hoạt động lobby thế nào thôi.
ReplyDelete@Nhat Nam: Em hiểu nhầm ý anh rồi, entry này chỉ ra một số bằng chứng phản bác lại những lập luận của giới supply siders (eg. Bùi Kiến Thành, Trần Hoàng Ngân) từ giữa năm ngoái cho rằng phá giá không giúp gì cho xuất khẩu và tăng lãi suất sẽ làm các doanh nghiệp phá sản. Anh cũng không nói bác Giầu có thể làm gì với chi tiêu công, đấy là địa phận của bác Ninh và bác Phúc.
Em nói đúng là một nền kinh tế thị trường kiểu gì cũng sẽ seft correct, nhưng là hard landing hay soft landing phụ thuộc vào chính sách. Phá giá và nâng lãi suất trong hoàn cảnh của VN từ giữa 2010 là chính sách đúng của bác Giầu (aka NHNN/chính phủ). Anh cũng đồng ý gốc rễ của vấn đề là chi tiêu công quá lớn và không hiệu quả, nhưng bên cạnh đó phải kể đến vai trò của capital inflow trong giai đoạn trước 2008. Anh cho rằng ngay cả nếu chính phủ chi tiêu thận trọng hơn thì real estate bubble vẫn có thể xảy ra và VN vẫn có thể bị overheated.
Anh không bảo vệ cho chính phủ nhưng cũng không đồng tình với những ý kiến cho rằng chính phủ là nguyên nhân duy nhất của mọi vấn đề. Hơn nữa đây không phải là blame game mà là looking forward xem giải pháp là gì. Cái này anh đã nói rõ bên trên rồi: keep tightening (both monetary and fiscal).
Có lẽ cũng nên bổ sung một thông tin nhỏ nhưng tác động không nhỏ đến kết quả của nhóm Dệt may/ Da giày của Việt nam, đó là sự dịch chuyển của các đơn hàng từ các nhà nhập khẩu lớn của Mỹ-EU từ các nước khác sang Việt nam trong thời gian 2009 trở lại đây, phát nguồn từ chi phí sản xuất gia tăng tại các thị trường gia công do tăng lương bình quân, do tốc độ trượt tỷ giá bất lợi tại các khu vực gia công truyền thống, nhờ đó Việt nam có lợi thế cạnh tranh. Ví dụ-theo quan sát chủ quan của tôi, lượng hàng GAP/Nike/Addidas đặt VN gia công gia tăng đáng kể trong thời gian qua.
ReplyDeleteTuy nhiên, các đơn hàng có thể chuyển dịch sang các nước khác nếu nền công nghiệp nguyên liệu và năng lượng không bảo đảm ưu thế dài hạn.
Cho em hỏi là những lập luận này có thể áp dụng trong việc tranh cãi phá giá hay không phá giá trong bối cảnh hiện nay (đầu 2013) không ạ?
ReplyDelete