February

Tháng 1 động đất ở Haiti, tháng này lại xảy ra động đất ở Chile, trái đất dường như đang trở nên rất "bất ổn" theo đúng nghĩa đen của từ này. Còn với nghĩa bóng, tình hình tài khóa của Greece vẫn căng như sợi tóc với một "game of chicken" mà chính phủ nước này đang chơi với EU (chính xác hơn là với Berlin). Ai sẽ là người đầu hàng trước: chính phủ George Papandreou chấp nhận thắt chặt tài khóa hơn nữa để đảm bảo yêu cầu của Econfin (đồng nghĩa với biểu tình lan rộng ở Athens và khả năng từ chức sớm của chính phủ này) hay Angela Merkel (và Nicolas Sarkozy) chấp nhận mở hầu bao bailout Greece để cứu đồng Euro và EMU?

Một player quan trọng trong các vụ bailout là IMF đã "tế nhị" đứng ra ngoài những cuộc cãi vã giữa Greece và EU, chỉ nói với vào một câu "cần gì cứ gõ cửa nhà tôi" để tỏ lòng hào hiệp của mình. IMF không muốn làm bẽ mặt EU vì tổ chức này đã không kiểm soát được fiscal position của Greece (và các nước PIGS), thậm chí không làm gì được với một vài cái tricks nhỏ như vụ FX swaps cách đây vài năm. IMF cũng không thể "ngang ngược" nhảy vào yêu cầu Greece cắt giảm deficit mạnh như đã làm với các "Aisian tigers" hơn chục năm trước, chưa kể monetary policy của Greece hiện đang được quyết định ở Frankfurt chứ không phải ở Athens. Tóm lại tình hình là lính cứu hỏa đang đứng trước một ngôi nhà bị cháy nhưng chủ nhà nói hãy để tôi tự dập đám cháy cái đã, tôi dư sức làm được việc này (mặc dù chính tôi đã để xảy ra đám cháy).

Thị trường tất nhiên không thích thú gì và hiển nhiên nạn nhân chính là DJ Stoxx (-0.8%) và đồng EUR (-1.8%). Trong khi đó, bên kia bờ Đại Tây Dương Ben Bernanke (và WS) đã thở phào sau khi được QH Mỹ confirm vào giờ chót. Có thể đây là lý do S&P 500 quay đầu trở lại (+1.4%) mặc dù Fed đã có những động thái chuẩn bị cho monetary tightening: nâng discount rate, giảm thời hạn cho vay qua discount window, thử nghiệm reverse repos và term deposit facility cho các commercial banks, nhờ Treasury sử dụng lại SFP để hút liquidity về. Tightening vào lúc này đồng nghĩa với Fed đã tin tưởng hoàn toàn vào V-shape chứ không hẳn nguy cơ lạm phát đã cận kề. Tuy nhiên chỉ cần 50bps hike có thể sẽ dẫn đến "mother of all carry trade unwind" như Dr.Doom dự báo, "animal spirit" vẫn mạnh hơn mọi lý thuyết kinh tế/finance.

Tiếp tục bay sang phía Tây, không chỉ là chuẩn bị mà PBoC đã thực sự tighten qua lần thứ hai tăng RRR, China dường như đang thực sự lo ngại lạm phát bùng nổ (mặc dù còn thấp hơn VN và NHNN VN lại easing thông qua 2 lần phá giá). Cũng giống như NY, Shanghai hồ hởi đón nhận monetary tightening với hơn 3% jump trong tháng 2 mặc dù ai cũng biết lý do tightening là lạm phát (hay có lẽ Shanghai A-share vẫn chỉ là high-beta market?). Liên quan đến vụ China giảm official US-Treasuries holding, nhiều bloggers, trong đó có my favorite Michael Pettis, nhanh chóng chỉ ra rằng đấy cũng là dấu hiệu risk taking chứ không phải risk aversion của China, hệt như Shanghai A share vậy. Có điều PBoC phải có biện pháp để ngăn chặn risk taking của Chinese investors, còn Fed/Treasury sẽ làm gì để ngăn chặn risk taking của Chinese government?

Lui xuống phía Nam một chút, RBA tháng trước đã làm cả thế giới giật mình khi không tăng lãi suất như tất cả chờ đợi (không chừng thủ tướng Úc Kevin Rudd biết Madarin là một lợi thế). Liệu thứ Ba tuần này RBA có tiếp tục surprise thị trường một lần nữa hay không? Nếu các quan chức RBA bị Oliver Blanchard thuyết phục thì họ sẽ tăng lãi suất, bất chấp Kevin Rudd có rỉ tai điều gì đi nữa về Chinese policy. Lý do là nếu có mệnh hệ gì xảy ra với China thì RBA cần phải có một xuất phát điểm đủ cao để có "enough room to cut" như Blanchard khuyến nghị. Kinh tế Úc càng ngày càng phụ thuộc vào Chinese business cycle, chẳng biết may hay rủi nữa.

Tháng hai là tháng trâu đi hổ đến. Giới tài chính thường gắn bull với tốt/tăng trưởng (MSCI World tăng hơn 30% trong năm con trâu), còn tiger có giống gì với bear hay không phải đợi một năm nữa mới có câu trả lời.

Update (02/03): RBA tăng cash rate 25bps lên 4% (AUD swings by 70pips and heading lower, Oliver Blanchard did make his day :-)).

Update (04/03): Chính phủ Greece đã thông qua một gói cắt giảm chi tiêu EUR4.8b, tương đương với 2% GDP.